Το Άστρο της Βηθλεέμ

Έχουν περάσει 20 αιώνες από τότε που αναφέρθηκε για πρώτη φορά το άστρο της Βηθλεέμ στα ιερά κείμενα. Από τότε, μέχρι σήμερα, έχουν γραφτεί πάρα πολλά κείμενα και άρθρα που το καθένα δίνει τη δική του εκδοχή για το τι ήταν το άστρο της Βηθλεέμ.

Αναφορά γίνεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου, στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, στο απόκρυφο Ευαγγέλιο του Ιακώβου και του ψευδό-Ματθαίου.

Το Ευαγγέλιο του Ματθαίου απευθύνονταν στους Ιουδαίους χριστιανούς, που είχε ως στόχο να τους πείσει ότι ο Ιησούς ήταν ο αναμενόμενος Μεσσίας. Η προσπάθεια αυτή έγινε, γιατί στην Ιουδαϊκή παράδοση η έλευση ιερών προσώπων συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση αστρολογικών ουράνιων σημείων, γι’ αυτό τον λόγο ο Ιησούς δε θα μπορούσε να εξαιρεθεί απ’ αυτό. Και παλιότερα, με τη γέννηση του Αβραάμ και του Μωυσή οι γραφές αναφέρουν την εμφάνιση φωτεινών αντικειμένων.

Το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο που απευθύνονταν στους Έλληνες χριστιανούς δεν αναφέρει την ύπαρξη άστρου, διότι η φιλοσοφική ελληνική σκέψη δεν είχε ανάγκη να συνδέσει την ύπαρξη ενός Θεού με διάφορα υλικά σημάδια.

Το Ευαγγέλιο του Ιακώβου αναφέρει: ιδού μια νεφέλη φωτεινή που σκίαζε το σπίτι, όταν η νεφέλη απομακρύνθηκε φως μέγα φάνηκε μέσα στο σπίτι. Σε άλλο σημείο που αναφέρεται στους μάγους λέει: είδαμε αστέρα που έλαμψε πάνω στον ουρανό και έκανε όλους τους άλλους αστέρες να μη φαίνονται.

Το Ευαγγέλιο του ψευδό-Ματθαίου λέει: η λαμπρότητα του αστεριού ήταν τόσο μεγάλη που ούτε η λάμψη του ήλιου δεν μπόρεσε να το κρύψει.

Οι μάρτυρες του Ιεχωβά πιστεύουν πως ο σατανάς πήρε τη μορφή λαμπερού αστέρα για να οδηγήσει τους μάγους στον Ηρώδη, προσδοκώντας να σφαγιαστεί ο Χριστός.

Η Δυτική Εκκλησία άρχισε να ασχολείται με το άστρο το 16ο αιώνα. Εκείνη την εποχή αποδέχτηκε πως ο χριστιανισμός ήταν συνέχεια της Ιουδαϊκής θρησκείας, συνεπώς έπρεπε ν’ ακολουθεί τις απόψεις του προχριστιανικού Ιουδαϊσμού και ως εκ’ τούτου ολόκληρο το αστρολογικό πλαίσιο. Τότε η ιουδαϊκή αστρολογία ήταν ενσωματωμένη στο θεολογικό δόγμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να διώκονται από την Ιερά Εξέταση οι αστρονόμοι που εξέφραζαν απόψεις όπως: ο ήλιος είναι το κέντρο του πλανητικού συστήματος και όχι η γη, ότι η γη κινείται κ.τ.λ

Η Ανατολική Εκκλησία ήταν αντίθετη προς την αστρολογία και αστρολατρεία. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος που σπούδασε αστρονομία στην Αθήνα, απέδειξε με επιστημονική ακρίβεια ότι το άστρο της Βηθλεέμ δεν μπορεί να ταυτιστεί με κανένα αστρονομικό φαινόμενο, συνεπώς το άστρο κατά τον Χρυσόστομο προήρθε από θεϊκή παρέμβαση. Επίσης σημειώνει πως το Ευαγγέλιο του Ματθαίου δεν αποτελεί μια επιστημονική εργασία, αλλά έχει ως σκοπό να αποκαλύψει στους ανθρώπους τις ηθικές αξίες και να τους δείξει τις σχέσεις τους με το Θεό. Βλέπουμε λοιπόν ότι υπήρξε μια βασική διαφωνία μεταξύ της Ορθοδοξίας και της Δυτικής Εκκλησίας για το τι ήταν το άστρο.

Το άστρο της Βηθλεέμ κατά τους αστρονόμους θα μπορούσε να ήταν κάποιο ουράνιο σώμα, αλλά δεν ήταν, γιατί τα ουράνια σώματα δεν συμπεριφέρονται έτσι, όπως αναφέρονται στα ιερά κείμενα.

Θα μπορούσε να ήταν:

1.   Κομήτης

2.   Διάττοντες αστέρες

3.   Μετέωρα ή μετεωρίτες

4.   Απλανείς αστέρες, όπως ο ήλιος μας

5.   Οι καινοφανείς νόβα ή σουπερ νόβα

6.   Κάποιος πλανήτης

7.   Σύνοδος πλανητών

8.   Το ζωδιακό φως

 Αλλά δεν ήταν κάποιο αστρικό αντικείμενο, διότι:

 Η φαινομενική κίνηση των ουράνιων σωμάτων από την ανατολή προς τη δύση δε συμπίπτει με την αναφερόμενη κίνηση του άστρου, έτσι όπως αυτή περιγράφεται.

Το άστρο σκίαζε ακόμα και τον ήλιο που μόνο οι μάγοι το είδαν και κανένας άλλος, δεν είναι δυνατόν ένα τόσο φωτεινό σώμα να μην το είδαν και άλλοι άνθρωποι.

Το άστρο έλαμπε, εμφανίζονταν, εξαφανίζονταν, στέκονταν και κινούνταν. Κανένα αστρικό σώμα δεν παρουσιάζει τέτοια συμπεριφορά.

Το αστέρι έδειξε ένα συγκεκριμένο μικρό τόπο, όπου γεννήθηκε ο Ιησούς. Ένα αστρικό αντικείμενο, λόγω της μακρινής απόστασης δεν μπορεί να υποδείξει κάποιο συγκεκριμένο τόπο στην επιφάνεια της γης, παρά μόνο κατεύθυνση-προσανατολισμό.

Το αν υπήρξε ή δεν υπήρξε το άστρο της Βηθλεέμ, αν ήταν θεϊκή παρέμβαση ή όχι, ο καθένας ας βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.